ได้ข่าวกันแล้วใช่หรือเปล่าว่า Jack Ma ประกาศเกษียณอายุการทำงานในอีก 1 ปีข้างหน้า ซึ่งในวันที่ 10/09/2019 Daniel Zhang (CEO ของ Alibaba) จะขึ้นมารับตำแหน่ง Chairman แทนที่ Jack Ma อย่างเป็นทางการ
สาเหตุที่อยากจะเอาเรื่องนี้มาสรุปให้ฟัง เพราะอยากให้เจ้าของธุรกิจรุ่นใหม่และรุ่นเก่า ได้เรียนรู้จากเหตุการณ์นี้ เจ้าของธุรกิจหลายคน โดยเฉพาะรุ่น Baby Boomers ปฏิเสธที่จะส่งผ่านธุรกิจตัวเองให้คนอื่นขึ้นมาบริหาร โดยเฉพาะธุรกิจขนาดเล็กและขนาดกลางที่เป็นธุรกิจครอบครัว ส่วนเจ้าของธุรกิจรุ่นใหม่ไฟแรงที่เพิ่งเริ่มธุรกิจเอง ก็มัวแต่คิดจะทำคนเดียว ไม่หาตัวแทนที่สามารถช่วยส่งต่องานได้..
วิสัยทัศน์ระยะยาวของ Jack Ma
Jack Ma ใช้เวลาวางแผนเรื่องการมอบอำนาจการบริหารและการเกษียณมาก่อนกว่า 10 ปี ซึ่งการเปลี่ยนผ่านครั้งนี้ถือว่าเป็นการเติบโตครั้งสำคัญของ Alibaba (เห็นไหมครับว่าเค้าไม่ได้มองว่าเป็นการถูกลดความเป็นเจ้าของเลยแม้แต่นิดเดียว) เนื่องจาก Jack Ma เห็นว่าการที่ธุรกิจจะยั่งยืนได้นั้น ต้องเปลี่ยนจากการเป็นบริษัทที่ยึดติดที่ตัวบุคคลไปสู่บริษัทที่มีระบบและวัฒนธรรมที่แข็งแรง พร้อมพัฒนาผู้ที่มีความสามารถใหม่ๆ ขึ้นมา ไม่มีบริษัทไหนที่จะอยู่อย่างยั่งยืนได้หากยังยึดติดที่ตัวบุคคล หรือตัวผู้ก่อตั้ง (ก็คือ Jack Ma นั่นเอง)
ซึ่งในระยะเวลา 1 ปีต่อจากนี้ Jack Ma ได้เริ่มให้ Daniel Zhang เข้ามาทำหน้าที่ Chairman แล้ว โดยที่ Jack Ma มีหน้าทีคอยดูแลเพื่อให้มั่นใจว่าเค้าจะสามารถสานต่อหน้าที่นี้ได้อย่างสวยงาม
การเปลี่ยนผ่านการบริหารธุรกิจ
ผมเห็นหลายๆ Family Business ที่รุ่นพ่อไม่ยอมให้รุ่นลูกเข้ามาบริหาร เพราะไม่มั่นใจในความสามารถ บางกรณีไม่มีลูกให้เข้ามาบริหารต่อ ก็ไม่เคยคิดที่จะพัฒนาคนเพื่อที่จะให้ขึ้นมาบริหารแทน เนื่องจากไม่ไว้ใจ และไม่มั่นใจว่าเค้าจะทำได้ดีกว่าตัวเอง
แต่ไม่มีใครจะมีชีวิตอยู่ได้ตลอดกาลอยู่แล้ว ซักวันคุณก็จะต้องตาย คำถามคือ คุณจะให้บริษัทตายไปกับคุณหรอ?
ดังนั้นการเปลี่ยนผ่านธุรกิจควรถูกเริ่มวางแผนตั้งแต่วันนี้ ไม่จำเป็นต้องรอให้แก่ก่อน เพราะไม่มีทางที่ขบวนการทั้งหมดจะทันภายในเวลาไม่กี่ปี
Jack Ma ใช้เวลาเป็น 10 ปีในการวางแผนเกษียณตัวเอง หมายความว่า 10 ปีที่แล้ว เค้าต้องเริ่มวางโครงสร้างบริษัทสำหรับวันนี้ไว้แล้ว และได้เริ่มหาคนที่มีความสามารถ ที่สามารถขึ้นมาบริหารแทนเค้าได้ตั้งแต่เมื่อ 10 ปีที่แล้ว และเค้าไม่ได้คิดเลยว่าบริษัท Alibaba จะต้องถูกบริหารภายใต้คนในครอบครัวเท่านั้น เพราะถ้าเค้าคิดแบบนั้น Alibaba ก็จะกลายเป็น Family Business (แต่ก็ใช่ว่า Family Business จะทำให้ธุรกิจไม่สำเร็จ เอาไว้ค่อยมาเล่าต่อวันหลัง) ที่ไม่เติบโตอย่างรวดเร็วเหมือนที่เป็นในทุกวันนี้
#CEOHomework
การบ้านท้ายบทความนี้ สำหรับรุ่น Baby Boomers ลองกลับไปทำการบ้านดูได้แล้วว่า อีก 10-20 ปีข้างหน้า เห็นธุรกิจตัวเองเป็นอย่างไร? ตัวเองยังจะทำ ยังจะบริหารอยู่ไหม? ไหวหรอ? Exit Strategy คืออะไร (ขายบริษัท/หาคนมาบริหาร/ขายหุ้นบางส่วน)? ต้องรีบวางแผนได้แล้ว
สำหรับเจ้าของธุรกิจรุ่นใหม่ กลุ่มนี้เวลาของพวกคุณยังเยอะ กลับไปถามตัวเองดูว่า อยากจะทำธุรกิจตัวนี้ไปจนตัวเองตายเลยหรือเปล่า? เริ่มวางระบบและสร้างคนตั้งแต่วันนี้ และหา Exit Strategy ให้กับธุรกิจ
