บทความก่อนหน้านี้เราอธิบายแล้วว่า SWOT Analysis คืออะไร โดยมี ตัวอย่าง SWOT ให้แล้วนิดหน่อย และจากสถานการณ์ COVID-19 ที่เกิดขึ้น “Unknown” คืออีกหนึ่งสิ่งที่ควรจะนำไปใส่ในส่วนของ Threats เป็นอย่างยิ่ง เพราะเราไม่รู้ได้เลยว่าจะมีอะไรบ้างเกิดขึ้นอีกในอนาคต แต่ถ้าเรามี Unknown เอาไว้ อย่างน้อยเราจะได้คิดเผื่อไว้ได้ว่า ถ้าเกิดเหตุการณ์ที่แย่ที่สุดกับธุรกิจของเรา เราจะรับมืออย่างไร
ในบทความนี้ เราจะมาโฟกัสกันถึงตัวอย่าง SWOT Analysis ใน 3 อุตสาหกรรมที่เป็นที่นิยม เพื่อให้เพื่อนๆ ได้เห็นภาพว่าแต่ละอุตสาหกรรมเค้าทำ SWOT กันอย่างไร เผื่อถ้าใครอ่านบทความก่อนหน้านี้แล้วยังงงๆ อยู่ มาลองดูตัวอย่างท่ีหลากหลาย จะช่วยให้เข้าใจได้มากขึ้น
ตัวอย่าง SWOT ใน 3 อุตสาหกรรมที่เป็นที่นิยม
ก่อนที่ธุรกิจจะตัดสินใจในการดำเนินการโครงการอะไร สิ่งหนึ่งที่จำเป็นต้องทำคือ SWOT ตัวอย่างที่เราจะยกให้ดูเป็น Sample Case จะมี 3 อุตสาหกรรม คลิกลิงก์ด้านล่างเพื่อข้ามไปยังตัวอย่างนั้นๆ ได้เลย
1. ตัวอย่าง SWOT ร้านอาหาร ร้านขนม
ตัวอย่าง SWOT ร้านอาหาร Timble Cafe – ขายอาหาร Grab and Go โลเคชั่นดี ในกลางแหล่งช้อปปิ้ง
Strengths
- โลเคชั่นอยู่ใจกลางเมือง ใกล้แหล่งช้อปปิ้ง เป็นย่านที่มีความสามารถในการดึงดูดผู้คนให้เข้ามาอย่างต่อเนื่อง ทั้งคนไทย และชาวต่างชาติ
- ความแปลกใหม่ของเราคือ เราขาย Healthy Food คุณภาพสูง Organic 100% ในรูปแบบกึ่ง Fast Food ในคอนเซปต์ Grab and Go ซึ่งยังไม่มีร้านแบบนี้ในย่านเดียวกัน
- สวัสดิการของพนักงานดี มีระบบ Commission ตอบโจทย์ความต้องการของพนักงานในด้านรายได้ ทำให้พนักงานมีความสุข และพร้อมที่จะเต็มที่กับงาน ถึงแม้อากาศจะร้อน และคนจะพลุกพล่าน แต่พนักงานของเราจะยิ้มแย้ม และมีความสุขตลอดเวลา เราให้ความสำคัญกับการมองลูกค้าเป็นเพื่อน ที่เราอยากมอบสิ่งดีๆ ให้
Weaknesses
- เงินทุนของเราค่อนข้างจำกัด เนื่องจากเป็นเงินส่วนตัวทั้งนั้น เรายังไม่มีนักลงทุน หรือเงินกู้จากแบงค์
- ร้านเรายังไม่เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง เฉพาะผู้ที่เดินผ่านร้านเวลามาช้อปปิ้งเท่านั้นท่ีจะแวะซื้อ
Opportunities
- ตลาดอาหารสุขภาพโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยปีล่าสุดโตขึ้นมา 20%
- มีโรงแรมมาเปิดเพิ่มขึ้นในย่านใกล้เคียง ส่งผลให้ชาวต่างชาติเริ่มมาเดินมากขึ้น
Threats
- มีร้านอาคารคลีนซอยถัดไป ขายสินค้าไม่เหมือนกัน แต่ทดอทนกันได้ แต่ขายในราคาที่ถูกกว่า และไม่ได้เน้นเรื่องคุณภาพ (Organic) ขนาดนั้น
- เนื่องจากตลาดโรงแรมเติบโต อนาคตน่าจะมีเชนร้านอาหารใหญ่ๆ มาเปิดมากขึ้น ลูกค้ามาตัวเลือกมากขึ้น
- *Unknown* เช่น มีการติดเชื้อในสัตว์ ส่งผลเรื่องความเชื่อมั่น และการจัดหาวัตถุดิบ / มีโรคระบาด หรือการชุม หรือเหตุการณ์อื่นๆ ที่ส่งผลให้คนไม่สามารถออกมาเดินช้อปปิ้งในย่านนี้ได้
2. ตัวอย่าง SWOT แฟชั่น
ร้าน Vintage Hatters – ขายหมวก Vintage บนช่องทางออนไลน์
Strengths
- ขายมีแล้ว 10 ปี มีประสบการณ์ในเรื่องการออกแบบหมวกในสไตล์ที่ตอบโจทย์ลูกค้า มีวัสดุแปลกๆ ที่ไม่มีร้านไหนขาย
- นอกจากขายหมวด Vintage แล้ว ร้านเรายังทำ Custom Design ให้ลูกค้าด้วย จึงมีศิลปินมาสั่งงาน Custom Made ค่อนข้างบ่อย
- ต้นทุนต่ำ เพราะขายบนช่องทางออนไลน์อย่างเดียว ไม่มีหน้าร้าน
Weaknesses
- ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา เจ้าของกิจการเป็นผู้ดำเนินธุรกิจเพียงคนเดียว ตั้งแต่ขายของ หาวัตถุดิบ ดีไซน์ และผลิต
- เจ้าของกิจการมีความรู้ด้านการเงินค่อนข้างน้อย และไม่มีทุนจำนวนมากในการลงทุนเพิ่มเพื่อให้ธุรกิจเติบโตอย่างก้าวกระโดด
- ลูกค้าต้องมีความเชื่อใจและมั่นใจสูง เนื่องจากเป็นร้านออนไลน์ ลูกค้าจะไม่สามารถเห็นสินค้าก่อนสั่งซื้อได้
Opportunities
- กลุ่มคนในเจนเนอเรชั่น Millennial ชอบความอิสละ ความโดดเด่นที่เป็นตัวของตัวเอง มีโอกาสที่ตลาด Custom Made จะโตขึ้น
- เทรนด์ของการทำ Influencer Marketing เริ่มเป็นที่นิยม ซึ่งทางร้านมีฐานลูกค้าที่เป็นศิลปินเยอะ สามารถนำมาใช้ในการตลาด และโฆษณาได้
Threats
- ถ้าเจ้าของกิจการป่วย ธุรกิจจะติดขัดทันที
- ตอนนี้สินค้าจีนเริ่มเข้ามาขายผ่าน Market Place ต่างๆ ได้มากขึ้น การขนส่งจากต่างประเทศเร็วขึ้น จึงมีตัวเลือกสินค้าใหม่ๆ ในราคาถูก เยอะขึ้นกว่าเมื่อ 3 ปีที่แล้วพอสมควร
- หากร้านคู่แข่งที่มีหน้าร้านอยู่แล้ว ขยับมาทำออนไลน์ และสามารถให้ลูกค้าเข้าไปดูสินค้าหน้าร้านก่อนได้ ก็จะเป็นภัยคุกคามต่อเรา เพราะของเรามีเพียงช่องทางออนไลน์
- *Unknown* เช่น วิกฤตเศรษฐกิจที่ส่งผลให้ผู้คนระมัดระวังในการใช้จ่ายมากขึ้น และหยุดซื้อสินค้าฟุ่มเฟือย
3. ตัวอย่าง SWOT โรงแรม
ตัวอย่างการวิเคราะห์ SWOT โรงแรม The Paint Hotel – โรงแรมขนาดเล็ก ติดทะเลชะอำ
Strengths
- โลเคชั่นติดทะเล เพียงแค่ 200 เมตร ก็ถึงชายหาดเลย บรรยากาศส่วนตัว ในขณะที่โรงแรมอื่นหากจากทะเลอย่างน้อย 400 เมตร
- มีจุดขายโดยการนำเสนอวัฒนธรรมไทยที่โดดเด่นที่สุดในหาดนี้ ทำให้ลูกค้าต่างชาติมาใช้บริการซ้ำ 30%
- ลูกค้าใหม่เพิ่มขึ้น 20% ในทุกๆ ปี โดย 70% ของลูกค้าใหม่มาจากการแนะนำต่อจากลูกค้าเก่า
Weaknesses
- พนักงานในทุกระดับลาออกบ่อย ต้องหาพนักงานใหม่เรื่อยๆ ส่งผลให้คุณภาพของบริการไม่ค่อยเป็นมาตรฐานเท่าที่ควร
- ด้วยพื้นที่ที่จำกัด เราไม่สามารถขยายจำนวนห้องให้ถึงจุด Economy of Scale ได้ ทำให้ราคาห้องพักของเราค่อนข้างสูงเมื่อเทียบกับโรงแรมอื่นระแวกนี้
Opportunities
- การท่องเที่ยวแบบ Staycation กำลังเป็นที่นิยม ชาวต่างชาตินิยมเข้ามาพักเป็นระยะเวลานาน
- การท่องเที่ยวแบบ Solo Travel (เที่ยวคนเดียว) ในกลุ่มนักท่องเที่ยวผู้หญิงเพิ่มขึ้น โดยจะเน้นเรื่องความปลอดภัยเป็นหลัก ซึ่งโรงแรมของเรามีขนาดเล็ก ดูแลกันเหมือนครอบครัว ทั่วถึงทุกห้อง จึงน่าจะเป็นโอกาสดีในการรับนักท้องเที่ยวกลุ่มนี้
Threats
- เรื่องกฎหมายในอนาคตที่อาจมีข้อกำหนดระยะห่างจากทะเล ซึ่งที่ดินของเราอาจใกล้ชายหาดเกินข้อกำหนด
- เรื่องเศรษฐกิจต่างประเทศ เพราะกว่า 80% ของลูกค้าเป็นชาวต่างชาติ หากเศรษฐกิจต่างประเทศไม่ดี อาจกระทบต่อการท่องเที่ยว และใช้จ่าย
- *Unknown* เช่น วิกฤตที่สงผลต่อการเดินทางข้ามประเทศ กระทบการเข้าพักของนักท่องเที่ยวต่างชาติ / ภัยธรรมชาติที่อาจเกิดขึ้นในระดับรุนแรง เช่น พายุ หรือ สึนามิ / วิกฤตที่ส่งผลให้คนในประเทศชะลอการท่องเที่ยวในประเทศ
จาก SWOT ตัวอย่าง ของ 3 อุตสาหกรรมนี้ น่าจะพอช่วยให้เห็นภาพมากขึ้นว่า SWOT จะออกมาหน้าตาประมาณไหน แต่ในความเป็นจริง มันไม่ใช่แค่ 2-3 Bullets เหมือนตัวอย่างนี้นะครับ มันจะมากกว่านี้ และละเอียดกว่านี้ แต่ไม่ใช่ละเอียดแบบเขียนเป็นย่อหน้านะครับ แค่ประโยคเดียวพอ แต่ต้องชัดเจนว่า อะไร ทำไม อย่างไร … และพยามใช้ตัวเลขเข้ามาเขียน เช่น “เพิ่มขึ้น 20%” ไม่เอาแบบ “เพิ่มขึ้นจำนวนมาก” เพราะไม่รู้ว่า “จำนวนมาก” คือมากแค่ไหน
สังเกตได้ว่าทุกตัวอย่าง ในส่วนของ Threats เราจะใส่ Unknown ไว้ด้วย เพราะจากที่เจอ COVID-19 แทบจะร้อยทั้งรอยของผู้ประกอบการพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า “ไม่คิดว่าเรื่องแบบนี้จะเกิดขึ้น ไม่เคยคิดเผื่อไว้เลย” ทำให้หลายคนไปไม่ถูกเวลาเจอวิกฤต ตั้งแต่นี้เป็นต้นไป อยากให้ลองใส่ Unknown กันทุกครั้ง และลองคิดดูว่าจะมี Unknown อะไรบ้างที่กระทบกับธุรกิจเราอย่างจังๆ และถ้าเกิดขึ้น เราจะทำอย่างไร จะรับมืออย่างไร จะเตรียมพร้อมอย่างไร
ใครที่กำลัง เริ่มต้นทำธุรกิจ ก็อยากให้ลองวิเคราะห์ธุรกิจด้วย SWOT กันก่อน เพื่อให้ได้เห็นภาพรอบๆ ด้านนะครับ แต่สำหรับใครที่ทำธุรกิจมาสักระยะแล้ว อยากหา Framework ที่ใช้สำหรับพัฒนากระบวนการทำงาน การผลิต ลดต้นทุน และเพิ่มยอดขาย ให้ลองทำความรู้จักดูครับว่า Value Chain คืออะไร
