บทความก่อนหน้านี้เราอธิบายแล้วว่า SWOT Analysis คืออะไร โดยมี ตัวอย่าง SWOT ให้แล้วนิดหน่อย และจากสถานการณ์ COVID-19 ที่เกิดขึ้น “Unknown” คืออีกหนึ่งสิ่งที่ควรจะนำไปใส่ในส่วนของ Threats เป็นอย่างยิ่ง เพราะเราไม่รู้ได้เลยว่าจะมีอะไรบ้างเกิดขึ้นอีกในอนาคต แต่ถ้าเรามี Unknown เอาไว้ อย่างน้อยเราจะได้คิดเผื่อไว้ได้ว่า ถ้าเกิดเหตุการณ์ที่แย่ที่สุดกับธุรกิจของเรา เราจะรับมืออย่างไร
ในบทความนี้ เราจะมาโฟกัสกันถึงตัวอย่าง SWOT Analysis ใน 3 อุตสาหกรรมที่เป็นที่นิยม เพื่อให้เพื่อนๆ ได้เห็นภาพว่าแต่ละอุตสาหกรรมเค้าทำ SWOT กันอย่างไร เผื่อถ้าใครอ่านบทความก่อนหน้านี้แล้วยังงงๆ อยู่ มาลองดูตัวอย่างท่ีหลากหลาย จะช่วยให้เข้าใจได้มากขึ้น
ตัวอย่าง SWOT ใน 3 อุตสาหกรรมที่เป็นที่นิยม
ก่อนที่ธุรกิจจะตัดสินใจในการดำเนินการโครงการอะไร สิ่งหนึ่งที่จำเป็นต้องทำคือ SWOT ตัวอย่างที่เราจะยกให้ดูเป็น Sample Case จะมี 3 อุตสาหกรรม คลิกลิงก์ด้านล่างเพื่อข้ามไปยังตัวอย่างนั้นๆ ได้เลย
1. ตัวอย่าง SWOT ร้านอาหาร ร้านขนม
ตัวอย่าง SWOT ร้านอาหาร Timble Cafe – ขายอาหาร Grab and Go โลเคชั่นดี ในกลางแหล่งช้อปปิ้ง
Strengths
- โลเคชั่นอยู่ใจกลางเมือง ใกล้แหล่งช้อปปิ้ง เป็นย่านที่มีความสามารถในการดึงดูดผู้คนให้เข้ามาอย่างต่อเนื่อง ทั้งคนไทย และชาวต่างชาติ
- ความแปลกใหม่ของเราคือ เราขาย Healthy Food คุณภาพสูง ในรูปแบบกึ่ง Fast Food ในคอนเซปต์ Grab and Go
- พนักงานได้รับการฝึก และคัดเลือกมาอย่างดี ถึงแม้อากาศจะร้อน และคนจะพลุกพล่าน แต่พนักงานของเราจะยิ้มแย้ม และมีความสุขตลอดเวลา เราให้ความสำคัญกับการมองลูกค้าเป็นเพื่อน ที่เราอยากมอบสิ่งดีๆ ให้
Weaknesses
- เงินทุนของเราค่อนข้างจำกัด เนื่องจากเป็นเงินส่วนตัวทั้งนั้น เรายังไม่มีนักลงทุน หรือเงินกู้จากแบงค์
- ร้านเรายังไม่เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง เฉพาะผู้ที่เดินผ่านร้านเวลามาช้อปปิ้งเท่านั้นท่ีจะแวะซื้อ
Opportunities
- ตลาดอาหารสุขภาพโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยปีล่าสุดโตขึ้นมา 20%
- มีโรงแรมมาเปิดเพิ่มขึ้นในย่านใกล้เคียง ส่งผลให้ชาวต่างชาติเริ่มมาเดินมากขึ้น
Threats
- มีร้านคู่แข่งซอยถัดไปขายสินค้าเดียวกัน ถึงแม้จะร้านเล็กกว่า แต่ขายในราคาที่ถูกกว่า
- มีแบรนด์ร้านอาหารมากมายเริ่มมาเปิดในย่านนี้ ตั้งแต่โรงแรมเริ่มมาลงทุนเปิดเพิ่มขึ้น ซึ่งแบรนด์ร้านอาหารเหล่านี้เป็นแบรด์ใหญ่ และมีเงินลงทุนพร้อมขยายสาขา หรือร้านที่อำนวยความสะดวกต่อผู้ที่เข้ามาเดินช้อปปิ้งได้มากขึ้น
- *Unknown* เช่น มีการติดเชื้อในสัตว์ ส่งผลเรื่องความเชื่อมั่น และการจัดหาวัตถุดิบ / มีโรคระบาด หรือการชุม หรือเหตุการณ์อื่นๆ ที่ส่งผลให้คนไม่สามารถออกมาเดินช้อปปิ้งในย่านนี้ได้
2. ตัวอย่าง SWOT แฟชั่น
ร้าน Vintage Hatters – ขายหมวก Vintage บนช่องทางออนไลน์
Strengths
- ขายมีแล้ว 10 ปี มีประสบการณ์มาก ทั้งเรื่องการเลือกสินค้าที่ลูกค้าชอบ หาสินค้าแปลกๆ ที่ไม่มีร้านไหนขาย
- นอกจากขายหมวด Vintage แล้ว ร้านเรายังทำ Custom Design ให้ลูกค้าด้วย
- ต้นทุนต่ำ เพราะขายบนช่องทางออนไลน์อย่างเดียว ไม่มีหน้าร้าน
Weaknesses
- ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา เจ้าของกิจการเป็นผู้ดำเนินธุรกิจเพียงคนเดียว ตั้งแต่ขายของ หาวัตถุดิบ ดีไซน์ และผลิต
- เจ้าของกิจการมีความรู้ด้านการเงินค่อนข้างน้อย และไม่มีทุนจำนวนมากในการลงทุนเพิ่มเพื่อให้ธุรกิจเติบโตอย่างก้าวกระโดด
- ราคาขายไม่แพง กำไรต่อชิ้นได้เพียงเล็กน้อย
Opportunities
- เด็กในเจนเนอเรชั่น Millennial ชอบความอิสละ ยังมีโอกาสที่จะเริ่มจ้างพนักงานที่รักการดีไซน์ และรักความอิสละ ไม่ต้องเข้าออฟฟิศ
- เทรนด์ของการทำ Influencer Marketing เริ่มเป็นที่นิยม
Threats
- ถ้าเจ้าของกิจการป่วย ธุรกิจจะติดขัดทันที
- หากวัตถุดิบขึ้นราคา ธุรกิจจะตกอยู่ในความเสี่ยง เนื่องจากราคาขายที่ค่อนข้างต่ำ และกำไรต่อชิ้นค่อนข้างน้อย
- คู่แข่งสามารถนำดีไซน์ที่ทางร้านดีไซน์ไปลอกเลียนแบบ และผลิตออกมาจำนวนมาก เพื่อกดราคาให้ต่ำลงไปอีก
- *Unknown* เช่น วิกฤตเศรษฐกิจที่ส่งผลให้ผู้คนระมัดระวังในการใช้จ่ายมากขึ้น และหยุดซื้อสินค้าฟุ่มเฟือย
3. ตัวอย่าง SWOT โรงแรม
ตัวอย่างการวิเคราะห์ SWOT โรงแรม The Paint Hotel – โรงแรมขนาดเล็ก ติดทะเลชะอำ
Strengths
- โลเคชั่นติดทะเล เพียงแค่ 300 เมตร ก็ถึงชายหาดเลย บรรยากาศส่วนตัว
- ลูกค้ามาใช้บริการซ้ำ 60% เป็นผลมาจากการทำ Loyalty Program ของทางโรงแรม
- ลูกค้าใหม่เพิ่มขึ้น 20% ในทุกๆ ปี มาจากการทำ Referral Program (ให้ลูกค้าแนะนำต่อ) ล้วนๆ
Weaknesses
- พนักงานในทุกระดับลาออกบ่อย ต้องหาพนักงานใหม่เรื่อยๆ ส่งผลให้คุณภาพของบริการไม่ค่อยเป็นมาตรฐานเท่าที่ควร
- ด้วยพื้นที่ที่จำกัด เราไม่สามารถขยายจำนวนห้องให้ถึงจุด Economy of Scale ได้
Opportunities
- ชาวต่างชาติเริ่มเดินทางมาพักในย่านนี้มากขึ้น
- ธุรกิจเริ่มมีอำนาจต่อรองกับธนาคารในการขอดอกเบี้ยเงินกู้ที่ต่ำลง (เปิดโอกาสให้ธุรกิจสามารถลงทุนขยายกิจการโดยซื่อพื้นที่ใกล้เคียงเพิ่มได้)
Threats
- ราคาที่ดินสูงขึ้นเนื่องจากพื้นที่นี้เริ่มเป็นที่นิยมในการท่องเที่ยว
- โรงแรมอยู่ใกล้ทะเล มีโอกาสที่โครงสร้าง และวัสดุต่างๆ จะถูกกัดกร่อนได้เร็ว
- โรงแรมอื่นเริ่มมาเปิดมากขึ้น โดยมีรูปแบบห้องพักที่ใหม่ ตอบโจทย์ผู้เข้าพักในยุคนี้ได้ดีกว่า
- *Unknown* เช่น วิกฤตที่สงผลต่อการเดินทางข้ามประเทศ กระทบการเข้าพักของนักท่องเที่ยวต่างชาติ / ภัยธรรมชาติที่อาจเกิดขึ้นในระดับรุนแรง เช่น พายุ หรือ สึนามิ / วิกฤตที่ส่งผลให้คนในประเทศชะลอการท่องเที่ยวในประเทศ
จาก SWOT ตัวอย่าง ของ 3 อุตสาหกรรมนี้ น่าจะพอช่วยให้เห็นภาพมากขึ้นว่า SWOT จะออกมาหน้าตาประมาณไหน แต่ในความเป็นจริง มันไม่ใช่แค่ 2-3 Bullets เหมือนตัวอย่างนี้นะครับ มันจะมากกว่านี้ และละเอียดกว่านี้ แต่ไม่ใช่ละเอียดแบบเขียนเป็นย่อหน้านะครับ แค่ประโยคเดียวพอ แต่ต้องชัดเจนว่า อะไร ทำไม อย่างไร … และพยามใช้ตัวเลขเข้ามาเขียน เช่น “เพิ่มขึ้น 20%” ไม่เอาแบบ “เพิ่มขึ้นจำนวนมาก” เพราะไม่รู้ว่า “จำนวนมาก” คือมากแค่ไหน
สังเกตได้ว่าทุกตัวอย่าง ในส่วนของ Threats เราจะใส่ Unknown ไว้ด้วย เพราะจากที่เจอ COVID-19 แทบจะร้อยทั้งรอยของผู้ประกอบการพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า “ไม่คิดว่าเรื่องแบบนี้จะเกิดขึ้น ไม่เคยคิดเผื่อไว้เลย” ทำให้หลายคนไปไม่ถูกเวลาเจอวิกฤต ตั้งแต่นี้เป็นต้นไป อยากให้ลองใส่ Unknown กันทุกครั้ง และลองคิดดูว่าจะมี Unknown อะไรบ้างที่กระทบกับธุรกิจเราอย่างจังๆ และถ้าเกิดขึ้น เราจะทำอย่างไร จะรับมืออย่างไร จะเตรียมพร้อมอย่างไร
ใครที่กำลัง เริ่มต้นทำธุรกิจ ก็อยากให้ลองวิเคราะห์ธุรกิจด้วย SWOT กันก่อน เพื่อให้ได้เห็นภาพรอบๆ ด้านนะครับ แต่สำหรับใครที่ทำธุรกิจมาสักระยะแล้ว อยากหา Framework ที่ใช้สำหรับพัฒนากระบวนการทำงาน การผลิต ลดต้นทุน และเพิ่มยอดขาย ให้ลองทำความรู้จักดูครับว่า Value Chain คืออะไร
